Wanneer de beurs in het rood gaat

Goede reflexen bij een crash

De laatste maanden heeft het “spelletje” van almaar nieuwe aankondigingen van Donald Trump de beurs in rep en roer gezet. Plotse waardedalingen, onzekerheid over de toekomst van tal van sectoren … Nervositeit alom. Dit is nochtans niet de eerste crisis uit de geschiedenis van de beurs, er zijn eerder al grote en minder grote geweest, gemiddeld ten minste één serieuze crisis per decennium. Is deze crisis erger dan die uit het verleden? Dat zal de toekomst uitwijzen. Maar dit staat als een paal boven water: ook al heeft elke crisis haar eigen kenmerken (duur, omvang …), er zijn enkele sleutelfactoren voor een solide portefeuille en die kunnen je helpen om een turbulente periode goed door te komen. Het zijn er drie: geduld, discipline en spreiding.

Wanneer het slecht gaat op de financiële markten, is het erg verleidelijk om meteen te reageren. Je maakt nochtans méér kans om zonder kleerscheuren uit de crisis te komen als je je kalmte weet te bewaren.
Journaliste: Evelyne Deltenre – Expert: Nicolas Claeys

Onthou dat de beurs zich meestal herstelt

Geopolitieke spanningen wekken een zekere nervositeit op bij de beleggers. Gevolg: ze laten risicovolle activa links liggen, verkopen halsoverkop en zelfs bij de meest ervaren beleggers ontstaat paniek. Het verleden leert ons nochtans dat zelfs aan de ergste crisis op een dag een einde komt, het is een kwestie van tijd. Zo zakte de beurs in 2020 door de coronapandemie in een maand tijd met 20 %, maar binnen vier maanden volgde een spectaculaire opleving. Maar het klopt ook dat het soms jaren duurt vóór de beurs haar eerdere niveau weer haalt en dat aandelen altijd onvoorspelbaar zijn. Toch is gebleken dat de beursindexen zich na verloop van tijd doorgaans weten te herstellen en hun vorige piekniveau zelfs overschrijden.

Verkoop niet in paniek

Wanneer de beurzen kelderen, kan het logisch lijken dat snel alles verkopen de beste oplossing is om het verlies te beperken. Maar dat is dikwijls fout. Door te verkopen terwijl de storm woedt, maak je van een daling die misschien slechts tijdelijk is, een definitief verlies. Soms herstelt de beurs heel snel, reeds na enkele dagen. Meerdere studies tonen aan dat de beste beursdagen vaak vlak na de slechtste komen. Als je dan net uit de markt bent gestapt, mis je dus cruciale hersteldagen. Tenzij je je centen op korte termijn nodig hebt, hou je je beleggingen daarom beter gewoon aan en wacht je op het herstel.
Een voorbeeld: tussen 2000 en 2025 hebben de beurzen vier keer zware klappen gekregen, nl. door de internetzeepbel, de financiële crisis van 2008, de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne. Maar als je op 1/1/2000 een bedrag van € 1.000 had belegd in een index met wereldwijde aandelen, zou je kapitaal nu al zijn uitgegroeid tot € 4.350. Tijdens die periode zou je belegging nochtans twee keer (in 2003 en 2009) bijna 50 % van haar waarde hebben verloren. Het zou dus een zware vergissing zijn geweest als je in paniek had verkocht. Als je toch verkoopt en daarna te lang wacht om terug naar de beurs te trekken, loop je het risico dat je de sterkste herstelperiodes mist en zo potentiële winsten misloopt.

Stel beleggingen niet uit

Wacht na een marktstijging niet te lang op “het juiste moment” uit angst voor een crash. Zo mis je mogelijk de opwaartse trend. Aarzel je evenwel om in één keer een groot bedrag te beleggen, pak het dan geleidelijk aan en spreid je inleg over meerdere maanden. Op die manier wordt slechts een deel van je kapitaal getroffen als de beurs toch zakt en kun je de rest tegen een lagere prijs kopen. Uiteindelijk vlak je zo de koersschommelingen af.

Mik er niet op om een slag te slaan

Het is riskant om aandelen te kopen louter omdat ze sterk in waarde zijn gedaald, in de hoop dat hun koers zich snel zal herstellen. In de praktijk lukt dat zelden. Zelfs doorgewinterde beleggers mispakken zich daar vaak aan. Achter de sterke daling van een aandeel gaan soms ernstige problemen schuil (zwakke balans …). Alvorens een aandeel in portefeuille op te nemen, analyseer je beter de financiële fundamenten, de rentabiliteit en vooruitzichten alsook de concurrentiepositie van het bedrijf.

Spreid je beleggingen

Een goede spreiding is cruciaal om de impact van beurscrashes in te dijken. Beperk je beleggingen dus niet tot enkele specifieke aandelen. Tijdens de internetzeepbel in 2000 werden de technologieaandelen het zwaarst getroffen en in 2008 was dat het geval voor de bankaandelen. Een wereldwijd gespreide portefeuille helpt om de marktcorrecties op te vangen, want niet alle activa reageren op dezelfde manier op een bepaalde crisis.

Als je niet voor lang kunt beleggen

Wanneer je het belegde geld reeds over tien of vijftien jaar weer nodig zult hebben, beleg dan een groter deel in defensieve activa zoals obligaties. Die kennen minder sterke koersschommelingen dan aandelen, ze beperken je verlies in tijden van crisis en helpen om je kapitaal snel weer op peil te brengen. Een eenvoudige en doeltreffende oplossing is een gemengd fonds, waarbij de mix van aandelen en obligaties zorgt voor een evenwicht tussen rendement en veiligheid.

Beleggen blijft rendabel op lange termijn

– “Verloren decennium” (internetzeepbel + financiële crisis)
– Covid
– Oorlog in Oekraïne

Bron: Budget Recht – E. Delterre – N Claeys – foto Adobestock