De financiële markten hebben in de afgelopen 150 jaar talloze beurscrashes doorgemaakt. Door de dynamiek ervan te begrijpen, kan je beleggingsstrategieën hanteren die beter zijn afgestemd op turbulente periodes.
De Amerikaanse financiële dienstverlener Morningstar publiceerde recentelijk een studie over 150 jaar beurscrashes.
De belangrijkste les? Geduld, spreiding en discipline blijven de pijlers van een succesvolle beleggingsstrategie. We werpen een blik op die relevante analyse. Door de daling van de beurzen sinds januari duiken opnieuw termen als ‘correctie’ en zelfs ‘crash’ op. Dat maakt beleggers nerveus.
Frequentie en ernst van beurscrashes
Sinds 1871 heeft de Amerikaanse aandelenmarkt 19 grote crashes doorgemaakt, elk met zijn eigen oorzaken en gevolgen. De meest opmerkelijke zijn:
– de Grote Depressie (1929): algemeen beschouwd als de zwaarste crash in de geschiedenis, met een marktdaling van 79%. Het duurde 25 jaar voordat de markt zich volledig herstelde.
– het verloren decennium (2000-2013): deze periode omvat zowel de dotcom-crisis als de financiële crisis van 2008. De markt verloor 54% en had meer dan 12 jaar nodig om te herstellen.
– de inflatiecrisis en Watergate (jaren ‘70): in die periode daalde de markt met 48% en duurde het zeven jaar voordat de koersen weer op het oude niveau waren.
De pijnindex van een crash
Om de echte impact van een crash te meten, moet je niet alleen kijken naar de omvang van de daling, maar ook naar de tijd die nodig is om het verlies goed te maken. De pijnindex van Kaplan houdt met beide factoren rekening. Zo leidde de Cubaanse rakettencrisis in 1962 tot een daling van 23%, maar herstelde de markt zich in minder dan een jaar. Daardoor was de pijnindex relatief laag in vergelijking met langdurigere crashes.
Lessen uit eerdere crashes
Crashes zijn onvoorspelbaar. De vraag is niet of er een crash komt, maar wanneer. En niemand kan dat met zekerheid voorspellen.
Bovendien is het bij een crash onmogelijk om meteen te weten of het slechts om een tijdelijke correctie gaat dan wel om een langdurige neergang van de markt. De duur en intensiteit van een herstel na een crash zijn al even onvoorspelbaar. Zo werd de marktcorrectie van 20% in één maand tijdens de coronacrisis van 2020 gevolgd door een spectaculaire opleving binnen vier maanden, terwijl andere crises jaren nodig hadden om te herstellen.
Navigeren door volatiele tijden
Elke crisis heeft haar eigen kenmerken, maar enkele goede praktijken kunnen je helpen om turbulente periodes beter te doorstaan.
- Blijf bij je plan
Beleggen na een sterke marktstijging kan riskant aanvoelen, uit angst voor een naderende correctie. Maar als je blijft wachten op een crash, mis je mogelijk waardevolle kansen. Veel experts hebben crashes voorspeld die nooit uitkwamen. Als je aarzelt om in één keer een groot bedrag te beleggen, kan je je inleg spreiden over meerdere maanden. Op die manier wordt slechts een deel van je kapitaal getroffen als de markt daalt, en kan je de rest beleggen tegen lagere prijzen.
- Wees geduldig
Beleggers die kalm blijven en hun posities behouden tijdens crisissen, worden vaak op lange termijn beloond. Een concreet voorbeeld: stel dat je in 2000 1 000 euro had belegd in een wereldwijde aandelenindex. Ondanks crashes zoals de dotcomzeepbel, de financiële crisis van 2008, de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne, zou je kapitaal 25 jaar later zijn uitgegroeid tot 4 350 euro. Tijdens die periode zou je belegging twee keer bijna 50% van haar waarde hebben verloren (in 2003 en 2009). Maar verkopen in paniek zou een vergissing zijn geweest: de beste beursdagen volgen vaak direct na een crash. Als je te lang wacht met herbeleggen, loop je het risico dat je de sterkste herstelperiodes mist en zo potentiële winsten misloopt.
- Spreid je beleggingen
Een brede spreiding is essentieel om de impact van crashes te verminderen. Beperk je beleggingen niet tot enkele specifieke aandelen. Tijdens de dotcom-crash in 2000 werden technologieaandelen het zwaarst getroffen. In 2008 leden bankaandelen de grootste verliezen. Een wereldwijd gespreide portefeuille helpt om marktcorrecties beter op te vangen. Zie bijvoorbeeld ons advies over internationale aandelenfondsen en ETF’s (p. 23). Tot slot, als je minder dan 10 tot 15 jaar hebt voordat je je kapitaal nodig hebt, overweeg dan om een groter deel in defensieve activa zoals obligaties te beleggen. Die schommelen minder hard dan aandelen, beperken verliezen in crisistijden en helpen je kapitaal sneller te herstellen. Een eenvoudige en effectieve oplossing is een gemengd fonds, dat aandelen en obligaties combineert om een evenwicht te vinden tussen rendement en stabiliteit.
Bron: Testaankoop invest © Austin Hervias (unsplash – Roland Couneye
