M.m.v. Anne Moriau

Het is de droom van iedere verhuurder om een huurder te vinden die mooi op tijd de afgesproken huur betaalt, jarenlang blijft huren en het pand netjes onderhoudt… de praktijk is soms anders! En een huurder uitzetten is lang en moeilijk en bovendien zal het niet altijd lukken om de achterstallige huur te innen.

Garanties
Het is dus niet meer dan normaal dat verhuurders bepaalde garanties zoeken en niet om het even wie als huurder willen. Oekraïners die nu als vluchtelingen een huurwoning zoeken kunnen het aan den lijve ondervinden. Mag de verhuurder discrimineren en bepaalde kandidaathuurders weigeren?

Weigeren mag uiteraard, maar nooit discrimineren! In het bijgaande tabelletje is opgenomen wat de eigenaar – in het Vlaamse Gewest wel te verstaan – mag vragen. Informatie opvragen over de gezondheidstoestand of het gerechtelijk verleden is dus verboden. Iemand weigeren omdat hij steun krijgt van het OCMW, of een vreemdeling is, een handicap heeft, of nog een bepaalde seksuele geaardheid etaleert, is uit den boze.

Het aanbod van de verhuurder moet ook overduidelijk in alle zoekertjes of advertenties de huurprijs bepalen, samen met de gemeenschappelijke lasten en kosten. Wie dat niet doet, riskeert in Vlaanderen een GAS-boete van 350 euro.

Pure discriminatie: uitgesloten
Wanneer is er sprake van discriminatie? Het is een moeilijk begrip! Een kandidaat van vreemde origine die wordt afgewezen, wordt niet per definitie gediscrimineerd. Het is immers mogelijk dat hij niet in staat is om de maandelijkse huurprijs te betalen. Hem daarvoor afwijzen is geen discriminatie. Maar dat is het wel als het argument is dat hij gezien zijn origine het pand minder goed zal onderhouden.

Een ander duidelijk voorbeeld van wat niet mag, is bij voorbaat bepaalde inkomensbronnen zoals een werkloosheidsuitkering, een vervangingsinkomen of een leefloon, uitsluiten door alleen in zee te willen gaan met iemand die over een arbeidscontract beschikt of loonfiches kan voorleggen. Maar iemand weigeren omdat zijn inkomen objectief gezien te laag is in verhouding tot de gevraagde huur, is zeker een rechtsgeldige reden, zolang je maar met alle mogelijke inkomsten rekening houdt.

De verhuurder mag dus wel degelijk kiezen voor de meest solvabele persoon. Doorgaans wordt aangenomen dat het inkomen ten minste drie keer zo groot moet zijn als de huurprijs.

Als je toch, als huurder, twijfels hebt over een bepaald gedrag van de verhuurder – dat naar discriminatie ruikt – dan kan je Unia contacteren.

Wat is Unia?
Gelijkekansencentrum Unia is een onafhankelijke overheidsinstelling die discriminatie bestrijdt. Je kunt er onder meer terecht voor algemene informatie over de antidiscriminatiewetgeving en voor hulp als je meent het slachtoffer te zijn van discriminatie. Florence Pondeville van Unia: “Het is belangrijk dat je bewijselementen inzamelt. Op onze website geven wij daar praktische tips voor. Iemand die bijvoorbeeld denkt dat hij op basis van zijn accent telefonisch wordt afgewimpeld, raden we aan om iemand zonder accent te laten bellen en beide gesprekken op te nemen. Wordt de tweede persoon wel uitgenodigd, dan is discriminatie niet moeilijk om aan te tonen. Zodra blijkt dat je over geloofwaardige elementen beschikt waardoor discriminatie kan worden vermoed, wordt aan de verhuurder gevraagd om te bewijzen dat zijn beslissing wel degelijk op legitieme criteria is gebaseerd.”

Unia geeft altijd de voorkeur aan dialoog tussen de betrokken partijen. Florence Pondeville: “Wij streven bovendien naar een oplossing op lange termijn, die de melder helpt én tegelijk vergelijkbare situaties in de toekomst voorkomt. De verhuurder of de vastgoedmakelaar kan bijvoorbeeld zijn verontschuldigingen aanbieden of een vergoeding toekennen aan de kandidaathuurder. Of een sensibilisering of vorming rond discriminatie volgen.” Bij uitzonderlijk zware feiten of wanneer telkens nieuwe klachten worden geformuleerd tegen eenzelfde verhuurder, kan de rechtbank worden ingeschakeld. Dat gebeurt al bij al vrij uitzonderlijk, maar het heeft al zeer interessante rechtspraak opgeleverd.

Unia:
Contactformulier op www.unia.be/meld-het
Gratis telefoonnummer: 0800 12 800

WELKE INFO?

• Naam, voornaam, adres, telefoonnummer (vast of mobiel), fax, mailadres
• Burgerlijke staat: er mag alleen worden gevraagd of de persoon gehuwd of wettelijk samenwonend is
• Samenstelling van het gezin: aantal volwassenen, aantal kinderen met hun leeftijd, aantal en soort huisdieren
• Totaal maandelijks netto-inkomen (met als bewijs bijvoorbeeld een loonfiche, een aanslagbiljet, het bewijs van een vervangingsinkomen of een solvabiliteitsattest van de bank)
• Betalingsbewijzen van de laatste drie maanden huur
• Geboortedatum en geboorteplaats (wel pas bij de ondertekening van het huurcontract)

Tips voor de verhuurder
• Stel eenvoudige en duidelijke huurvoorwaarden op, zonder discriminerende vermeldingen. Lees in het tabelletje wat je precies mag vragen aan de kandidaathuurder. In Vlaanderen kun je daarbij gebruik maken van de standaardfiche die het gewest daarvoor heeft uitgewerkt: www.woninghuur.vlaanderen (sluiten van de overeenkomst > informatie kandidaat-huurder).
• Gebruik objectieve selectiecriteria, zoals de mogelijkheid om de huur te betalen en de gezinssamenstelling in verhouding tot de oppervlakte van de huurwoning.
• Kijk naar het totale plaatje van financiële middelen van de kandidaathuurder en niet naar de oorsprong van de inkomsten.
• Vermeld in de huurovereenkomst dat maar een bepaald aantal personen in de woning mogen wonen, rekening houdend met de oppervlakte van het pand.
• Voeg toe dat je jaarlijks een bezoek aan de woning zult brengen. Zo kun je nagaan of de huurder de woning wel goed onderhoudt.
• Stel bij het begin van de huur een plaatsbeschrijving op. Dat is niet alleen verplicht, het is ook een stimulans om de woning goed te onderhouden.
• Neem bij twijfel contact op met Unia.